Chúng ta đều biết tư tưởng, lý luận là lĩnh vực quan trọng hàng đầu của công tác xây dựng Đảng, mà rộng ra là công tác lãnh đạo của Đảng. Tư tưởng không vững, lý luận không chắc, đường lối, chủ trương sẽ đứng trước nguy cơ mất phương hướng chính trị, thể chế đứng trước nguy cơ bị chệch hướng XHCN. Chính vì vậy vào những năm cuối thế kỷ XX, đầu thế kỷ XXI, cùng với những thay đổi trong chiến lược phản cách mạng, các thế lực thù địch đã lấy lĩnh vực tư tưởng, lý luận làm mũi nhọn đột phá quan trọng, có ý nghĩa quyết định trong chiến lược “diễn biến hoà bình” chống phá các nước XHCN và cách mạng nước ta. Học thuyết “Chiến thắng không cần chiến tranh” đặc biệt phát huy tác dụng khi chúng sử dụng các chiêu bài thông qua lĩnh vực tư tưởng, văn hoá và lý luận. Tiến hành công tác tư tưởng, lý luận nói chung, đấu tranh trên mặt trận tư tưởng nói riêng là trách nhiệm của tất cả các tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể xã hội từ Trung ương đến cơ sở. Trong đó quân đội là một trong những lực lượng nòng cốt, có vai trò đặc biệt quan trọng trong đấu tranh phòng chống DBHB.
Thời gian qua, quân đội tham gia đấu tranh chống diễn biến hoà bình trên lĩnh vực tư tưởng, chính trị trên hai cấp độ, hai bình diện:
Cấp độ thứ nhất: Đấu tranh tầm vĩ mô trên bình diện xã hội có sức lan toả rộng lớn mang tính toàn cầu. Cấp độ này, tính chất đấu tranh diễn ra ở tầm hệ tư tưởng, tầm học thuyết liên quan đến vấn đề cơ bản về hệ tư tưởng và lý luận của Chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh – những vấn đề có ý nghĩa lớn và giá trị thời đại. Ở cấp độ này, đòi hỏi việc lãnh đạo, chỉ đạo, xác định nội dung, tổ chức lực lượng, đảm bảo phương tiện, cách thức đấu tranh phải rất bài bản, chặt chẽ với tính chuyên nghiệp cao, cùng với công tác hiệp đồng, phối hợp giữa các cấp chặt chẽ, đồng bộ và ý nghĩa của cuộc đấu tranh này không chỉ ở trong nước mà phạm vi toàn cầu. Ở cấp độ này, về mặt lãnh đạo, chỉ đạo cần có sự lãnh đạo chặt chẽ, thống nhất từ Quân uỷ Trung ương đến các cấp uỷ, tổ chức đảng, sự chỉ đạo từ Tổng cục Chính trị đến cơ quan chính trị các cấp và đội ngũ chính uỷ, chính trị viên.
Với sự tham gia của các tổ chức, lực lượng trong toàn quân, trong đó lực lượng nòng cốt, trực tiếp, thường xuyên tham gia đấu tranh trên mặt trận tư tưởng- văn hoá, tập trung vào các cơ quan thông tấn báo chí, văn học – nghệ thuật, các học viện, nhà trường; các cơ quan tuyên truyền tư tưởng – văn hoá của quân khu, quân chủng, binh chủng, quân đoàn và tương đương. Đội ngũ cán bộ khoa học, cán bộ nghiên cứu, giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục- đào tạo; phóng viên, báo cáo viên, tuyên truyền viên các cấp. Trong đó cần chú ý lực lượng nòng cốt, tiên phong về tư tưởng, lý luận phải là những chuyên gia đầu ngành trên các lĩnh vực tư tưởng – văn hoá – lý luận có đầy đủ kiến thức, năng lực, trình độ và kinh nghiệm đấu tranh, đặc biệt là phải chủ động, linh hoạt, nhạy bén trong mọi tình huống. Đấu tranh chống diễn biến hoà bình trên bình diện xã hội, là đấu tranh chống các quan điểm, âm mưu thủ đoạn của các thế lực thù địch, phản động, chống phá ta về nền tảng chính trị- tư tưởng, ý thức hệ mà cụ thể là chống phá chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Đồng thời cũng kết hợp đấu tranh các quan điểm sai trái, nhận thức mơ hồ, lệch lạc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân về hệ thống lý luận Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, cùng những chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước.
Hình thức đấu tranh chống diễn biến hoà bình trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận ở bình diện xã hội chủ yếu thông qua các phương tiện thông tin đại chúng như: sách, báo, tạp chí, phát thanh – truyền hình, mạng xã hội.
Thông qua tính chất phát tán, lan truyền nhanh của các phương tiện truyền thông tạo sức lan toả, ảnh hưởng mạnh mẽ của cuộc đấu tranh chống diễn biến hoà bình của lĩnh vực tư tưởng- văn hoá đến tới hàng trăm triệu người trên toàn thế giới trong thời gian ngắn nhất.
Phương tiện đấu tranh chống diễn biến hoà bình trên lĩnh vực tư tưởng – văn hoá và lý luận là hệ thống công nghệ hiện đại kết hợp với những công cụ, phương tiện truyền thống, nhất là công nghệ thông tin, truyền thông, internet…
Lực lượng phối hợp các cơ quan, đơn vị trong và ngoài quân đội và sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ của các lực lượng này. Phạm vi tác động ảnh hưởng rộng lớn trên cả nước và quốc tế. Tính chất của đấu tranh chống diễn biến hoà bình trên lĩnh vực tư tưởng, văn hoá, chính là cuộc đấu tranh giai cấp, đấu tranh thức hệ giữa chủ nghĩa Mác – Lênin và các học thuyết, quan điểm đối lập của giai cấp tư sản cùng các thế lực phản động. Đây cũng là mặt trận nóng bỏng đang diễn ra từng ngày, từng giờ và tuyệt nhiên không có khói thuốc súng. Tuy nhiên nó cũng quyết liệt, mạnh mẽ, không khoan nhượng.
Cấp độ thứ hai: Tiến hành đấu tranh chống âm mưu thủ đoạn diễn biến hoà bình trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận, văn hoá trong nội bộ quân đội. Nội dung đấu tranh là sử dụng các tài liệu do Tổng cục Chính trị, Ban Tuyên giáo Trung ương biên soạn cùng các tài liệu được phát hành công khai về đấu tranh chống diễn biến hoà bình làm tài liệu giáo dục, tuyên truyền cho cán bộ, chiến sĩ, nhằm vạch trần, bản chất âm mưu, thủ đoạn thâm độc chống phá của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch; kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục và phê phán những biểu hiện tiêu cực, thoái hoá, nhận thức sai lệch, mơ hồ do ảnh hưởng từ tự diễn biến, từ sự tác động của mặt trái cơ chế thị trường, của tai tệ nạn xã hội… thông qua đó góp phần làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Khẳng định tính đúng đắn, khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước bảo vệ hệ tư tưởng, nền tảng tư tưởng, lý luận của Đảng, bảo đảm sự thống nhất nhận thức, ổn định tình hình tư tưởng cán bộ, chiến sĩ đơn vị.
Lực lượng nòng cốt tiến đấu tranh chống diễn biến hoà bình trên lĩnh vực tư tưởng – văn hoá ở các đơn vị quân đội là đội ngũ chính uỷ, chính trị viên, cơ quan chính trị, cán bộ chính trị, đội ngũ cán bộ, đảng viên, báo cáo viên, tuyên truyền viên, đội ngũ những người làm công tác báo chí, xuất bản, văn hoá-nghệ thuật… ở tất cả các cấp.
Hình thức chủ yếu thông qua công tác tuyên truyền giáo dục chính trị, giáo dục pháp luật, thông báo thời sự, sinh hoạt chính trị hằng tuần, hàng tháng,ngày pháp luật, ngày chính trị văn hoá – tinh thần… công tác tuyên truyền miệng, hệ thống truyền thanh nội bộ, các hoạt động của tổ chức đảng, tổ chức quần chúng, hội đồng quân nhân, các hoạt động giao lưu, kết nghĩa với chính quyền, đoàn thể địa phương nơi đóng quân. Phương tiện chủ yếu dựa vào các trang thiết bị vật tư CTĐ, CTCT và những thiết chế văn hoá ở các đơn vị. Về tính chất, đây không phải là cuộc đấu tranh địch – ta phân biệt rõ ràng mà chính là hướng vào mục tiêu xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện và tổ chức đảng các cấp trong sạch vững mạnh giúp các đơn vị tăng cường khả năng miễn dịch, khả năng đề kháng trước chiến lược diễn biến hoà bình. Góp phần chống tự diễn biến, tự suy thoái, về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ, chiến sĩ LLVT và nhân dân trên địa bàn…
Trong cuộc đấu tranh phòng chống diễn biến hoà bình trên lĩnh vực tư tưởng, chính trị hiện nay, quân đội ta phải tham gia ở cả hai cấp độ, hai bình diện, cần kết hợp nhuần nhuyễn linh hoạt cả hai cấp độ đó, không được xem nhẹ bất cứ cấp độ nào. Về mặt nhận thức, cũng cần phân biệt rõ đấu tranh chống “diễn biến hoà bình” trên các lĩnh vực tư tưởng – văn hoá, chính trị, bạo loạn lật đổ của địch. Các cuộc đấu tranh này có sự giao thoa về nội dung, hình thức, lực lượng, phương tiện… nhưng không đồng nhất. Nếu không phân biệt rõ từng cuộc đấu tranh đó, sẽ không đề ra được nội dung, phương pháp, hình thức, không tổ chức tốt lực lượng, phương tiện, dẫn đến những hạn chế, bất cập trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện.
Một số giải pháp chủ yếu phát huy vai trò của quân đội trong đấu tranh phòng chống diễn biến hoà bình trên lĩnh vực tư tưởng, chính trị đó là:
Một là: Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo,quản lý cuộc đấu tranh cống diễn biến hoà bình trên linh vực tư tưởng văn hoá. Trên cơ sở các chủ trương, giải pháp chống diễn biến hoà bình ở tầm chiến lược của Quân uỷ Trung ương, cấp uỷ các cấp cần có nghị quyết chuyên đề và đưa vào lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên việc đấu tranh chống diễn biến hoà bình trên lĩnh vực tư tưởng văn hoá. Theo đó, Ban chỉ đạo 94 và người chỉ huy cơ quan, đơn vị các cấp cần xây dựng kế hoạch triển khai từng năm, từng quý, đồng thời tổ chức thực hiện chặt chẽ, nghiêm túc.
Hai là: Trên cơ sở chất lượng đội ngũ cán bộ hiện có, cấp uỷ, cán bộ chủ trì các đơn vị lựa chọn những đồng chí có năng lực, kinh nghiệm, bản lĩnh chính trị vững vàng để tham gia vào lực lường nòng cốt, trực tiếp đấu tranh chống diễn biến hoà bình trên lĩnh vực tư tưởng văn hoá ở đơn vị mình. Cấp trên có thể giao nhiệm vụ cụ thể cho đơn vị đấu tranh hoặc giao nhiệm vụ cho lực lượng nòng cốt của các đơn vị đấu tranh theo các vấn đề, nội dung phân công. Lực lượng này phải được quán triệt, giao nhiệm vụ và kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện cụ thể; thường xuyên trao đổi rút kinh nghiệm, chấn chỉnh, định hướng hoạt động; kịp thời biểu dương, khen thưởng những đồng chí hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ…
Ba là: Xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, đơn vị trong và ngoài quân đội tham gia đấu tranh; đầu tư kinh phí, cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật hiện đại và xây dựng đội ngũ cán bộ có trình độ, kiến thức, năng lực công tác tốt, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đấu tranh chống diễn biến hoà bình trên lĩnh vực chính trị, tư tưởng, văn hoá.
Báo chí quân đội cần nắm chắc tình hình chủ động tiến công chống diễn biến hoà bình trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận. Để nâng cao chất lượng, hiệu quả đấu tranh cần chuyển biến mạnh mẽ sang thế chủ động tiến công gồm 6 giải pháp đó là:
– Chủ động phủ xanh thông tin, định hướng dư luận xã hội.
– Chủ động không gian mạng để truyền bá quan điểm đúng đắn, thông tin trung thực, chính xác, phản bác kịp thời thông tin sai lệch, sai trái.
– Chủ động đưa các sản phẩm thông tin đa dạng phong phú, sinh động đến các đối tượng trong quân đội, trong nước và quốc tế.
– Chủ động đấu tranh chống diễn biến hoà bình trên các diễn đàn tranh thủ sự ủng hộ của dư luận trong nước và quốc tế về hình ảnh đất nước con người Việt Nam.
– Chủ động quản lý thông tin, cung cấp thông tin cho báo chí, tạo điều kiện để báo chí tiếp cận thông tin chính thống, tiếp cận sự kiện, định hướng thông tin về các vấn đề phức tạp, nhạy cảm, tránh sơ hở trong thông tin hoặc để lọt lộ bí mật. Hạn chế tối đa tình trạng địch lợi dụng sơ hở của ta trong thông tin để chống phá ta. Đặc biệt lưu ý địch có thể dùng chính thông tin trên báo chí của ta, người của ta để chống phá từ nội bộ bên trong chúng ta.
Cuối cùng chúng ta cần chủ động đối thoại với những người có quan điểm chưa thống nhất đối với Đảng, Nhà nước, hoặc chưa hiểu đường lối chính sách, chưa nhất trí hoặc có ý kiến khác. Giải toả thông tin từ cơ sở, từ nội bộ các đơn vị quân đội. Các cơ quan báo chí theo tôn chỉ mục đích của mình đều có thể tham gia phòng chống tích cực nhiệm vụ đấu tranh chống diễn biến hoà bình trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận và văn hoá. Mục tiêu là tạo ra sức đề kháng tốt nhất cho toàn dân, toàn quân trước sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch.
Tổ chức tốt lực lượng trong từng cơ quan báo chí (phóng viên, biên tập viên, phát thanh viên) và huy động nhân dân tham gia, có thể dưới các hình thức thi sáng tác văn học, nghệ thuật, báo chí… đồng thời đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ viết chuyên sâu về các lĩnh vực, hình thành các nhóm chuyên gia, các nhóm lý luận nòng cốt để triển khai nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm, trong từng giai đoạn cụ thể. Quan tâm, giải quyết tốt chế độ, chính sách cho đội ngũ nòng cốt này.
Phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan báo chí quân đội, giữa cơ quan báo chí quân đội với báo chí Trung ương, các ngành, các địa phương trong tổ chức tuyên truyền, sản xuất các tác phẩm, sản phẩm văn hoá nghệ thuật.
Đầu tư mạnh mẽ cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại cho các cơ quan báo chí quân đội. Chủ động kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng với những quan điểm sai trái; đẩy mạnh thông tin đối ngoại, tạo điều kiện cho báo chí quân đội tiếp cận thông tin để tuyên truyền về Việt Nam, về công tác quân sự, quốc phòng và Quân đội nhân dân Việt Nam trên các diễn dàn quốc tế.

XUÂN SINH