Độc đáo lễ hội “Hát qua làng”
QK2 – Bảo Thắng là thung lũng thuộc vùng đất cổ nằm chính giữa tỉnh Lào Cai. Nơi đây còn lưu giữ được các giá trị văn hoá khảo cổ, di tích lịch sử với những danh thắng. Đồng bào dân tộc Bảo Thắng có nhiều lễ hội dân gian đặc sắc như: Lễ Lập tịch người Dao Họ ở Khe Mụ, Lễ Trừ tà đón xuân người Xá Phó làng An Thành (Gia Phú), Hội Xuống đồng của đồng bào Tày với sinh hoạt hát then, hát giao duyên trong những đêm xuân. Còn người Dao Tuyển ở bản Nậm Sưu, xã Bản Phiệt lại tưng bừng mở lễ hội “Hát qua làng” đón bà con gần xa tới thăm địa phương và thi hát giao duyên truyền thống vào dịp Tết Nguyên đán hằng năm.
Mọi người cùng xúng xính chuẩn bị trang phục dự hội “Hát qua làng”.
Lễ hội “Hát qua làng” xuất phát từ phong tục truyền thống có từ lâu đời của người Dao Tuyển. Do từ xa xưa vùng đất sinh sống của dân tộc Dao Tuyển trên núi cao không có chợ nên đồng bào đã có phong tục Tết đến thường mở lễ hội hát đối đáp giữa khách với chủ nhà. Lễ hội “Hát qua làng” ngày xuân như một lời mời làng bản quanh vùng tới thi hát để cầu mong mưa thuận, gió hoà, mùa màng bội thu, gia đình bình an, hạnh phúc. Vì thế mà từ lễ hội, nhiều người ở xa nhau đã trở thành những người bạn tâm giao, thân thiết. Trong ngày hội “Hát qua làng”, những người bạn thân trong khắp bản, làng, gặp nhau kể chuyện gia đình, chuyện làm ăn và chúc nhau năm mới vạn sự như ý.
Người hát trong lễ hội không kể già, trẻ, trai, gái. “Hát qua làng” có nhiều bài và các làn điệu như: Chúc năm mới, chúc phúc gia đình, giao duyên… Đặc sắc nhất là màn thi hát đối về mùa xuân, tình yêu lứa đôi. Nhờ những đêm ngày thi hát giao duyên đầu xuân mà đã có nhiều cặp trai gái thành duyên vợ chồng.
Lễ hội diễn ra trong không khí tưng bừng, phấn khởi đón năm mới của bà con nơi đây. Nhân dân trong vùng cũng tới tham gia nhiệt tình cổ vũ người “Hát qua làng” và các hoạt động thi đấu các môn thể thao như ném còn, đẩy gậy, kéo co…
Qua lễ hội đã góp phần phát huy, bảo tồn truyền thống văn hoá tốt đẹp của người Dao Tuyển, một trong những dân tộc ít người của vùng núi tỉnh Lào Cai nói chung và địa bàn xã Bản Phiệt nói riêng.
VŨ HƯƠNG (st)
Quân khu 1
