QK2 – Sau đợt tấn công thứ 2, khu trung tâm Điện Biên Phủ đã nằm trong tầm bắn các loại súng của ta, quân địch bị động, mất tinh thần cao độ. Bước vào đợt 3 từ ngày 01/5 đến ngày 7/5/1954, quân ta đánh chiếm dứt điểm các cứ điểm ở dẫy đồi phía Đông và mở đợt tổng công kích tiêu diệt toàn bộ các vị trí còn lại trong Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, buộc quân Pháp phải đầu hàng, chấm dứt hoàn toàn ách xâm lược của thực dân Pháp trên đất nước ta và các nước Đông Dương.

Tướng De Castries cùng toàn bộ Bộ tham mưu bị bắt sống. Ảnh Tư liệu

Trong đợt tổng công kích này, nhiệm vụ được trao cho các đơn vị gồm: Đại đoàn 316, được phối thuộc Trung đoàn 9 của Đại đoàn 304 (thiếu 1 tiểu đoàn) có nhiệm vụ tiêu diệt các cứ điểm A1, C1 và C2; Đại đoàn 312 tiêu diệt các cứ điểm 505, 505A, 506, 507, 508 ở phía Đông, tiến sát bờ sông Nậm Rốm; Đại đoàn 308 tiêu diệt các cứ điểm 311A, 311B ở phía Tây; Đại đoàn 304: Trung đoàn 57 được phối thuộc 1 tiểu đoàn của Trung đoàn 9, cử 1 tiểu đoàn chốt chặn trên đường đi Tây Trang không cho quân địch rút chạy sang Lào, siết chặt vòng vây chung quanh Hồng Cúm, tập kích trận địa pháo binh, tiêu diệt khu C Hồng Cúm; Đại đoàn 351 phối hợp với bộ binh trong các trận đánh điểm, diệt viện và đánh phản kích…

Để chống lại hệ thống hầm ngầm cố thủ của địch, quân ta đã đào đường hầm từ trận địa tại A1 tới dưới hầm ngầm, đưa bộc phá với số lượng lớn vào đặt rồi cho nổ. Tại đồi A1, trận chiến đấu giữa ta và địch diễn ra rất quyết liệt, quân ta và quân Pháp giành nhau từng tấc đất. Đêm ngày 6/5/1954, sau tiếng nổ của khối bộc phá gần 1.000kg vang lên cùng cột khói bốc lên từ đồi A1, quân ta ào ạt xông lên tiêu diệt các lô cốt và dùng thuốc nổ phá các hầm ngầm kiên cố của địch. Tên quan Tư chỉ huy đồi A1 và khoảng 400 tên địch còn sống sót đã phải đầu hàng. Đến 17 giờ 30 phút ngày 7/5/1954, quân ta chiếm sở chỉ huy của địch, tướng Đờ Cát cùng toàn bộ Bộ Tham mưu và binh lính tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ phải ra hàng. Lá cờ “Quyết chiến, quyết thắng” của Quân đội ta tung bay trên nóc hầm chỉ huy của địch. Cũng ngay trong đêm đó, quân ta tiếp tục tiến công phân khu Nam, không cho địch tháo chạy về Thượng Lào, đến 24 giờ cùng ngày toàn bộ quân địch đã bị bắt làm tù binh.

Với sự chiến đấu dũng cảm, mưu trí, sáng tạo, quân và dân ta đã đập tan toàn bộ Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, tiêu diệt và bắt sống 16.200 tên, bắn rơi 62 máy bay, thu 64 ô tô và toàn bộ vũ khí, đạn dược, quân trang, quân dụng của địch.

Cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953 – 1954 với đỉnh cao là Chiến dịch Điện Biên Phủ đã toàn thắng. Đây thực sự là một trận quyết chiến chiến lược, là trận đánh tiêu diệt điển hình nhất, trực tiếp đưa đến việc ký Hiệp định Giơnevơ về chấm dứt chiến tranh, lập lại hoà bình ở Đông Dương.

Chiến thắng Điện Biên Phủ đã kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chín năm chống thực dân Pháp và can thiệp Mỹ; chấm dứt hoàn toàn ách xâm lược của thực dân Pháp trên đất nước ta và các nước trên bán đảo Đông Dương; bảo vệ và phát triển thành quả Cách mạng Tháng Tám; mở ra giai đoạn cách mạng mới, tiến hành cách mạng XHCN ở miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước đi lên CNXH. Chiến thắng Điện Biên Phủ đã làm tăng niềm tự hào dân tộc, niềm tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện; cổ vũ toàn Đảng, toàn dân, toàn quân một lòng, một dạ chiến đấu dưới lá cờ vẻ vang của Đảng, vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân.

Chiến thắng Điện Biên Phủ mang tầm vóc thời đại, góp phần to lớn vào phong trào đấu tranh vì hòa bình, tiến bộ của nhân loại. Chiến thắng Điện Biên Phủ đã giáng một đòn chí mạng vào nền móng của thực dân Pháp và can thiệp Mỹ, đánh sập thành luỹ của chủ nghĩa thực dân cũ ở vị trí xung yếu nhất, đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của chủ nghĩa thực dân cũ trên phạm vi toàn thế giới; báo hiệu sự thất bại chiến lược toàn cầu phản cách mạng của chủ nghĩa thực dân mới do đế quốc Mỹ cầm đầu. Đồng thời, đó cũng là chiến thắng chung của các nước trên bán đảo Đông Dương, chiến thắng của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, của phong trào đấu tranh vì hòa bình, tiến bộ xã hội trên toàn thế giới, góp phần thôi thúc, cổ vũ các nước thuộc địa ở châu Á, châu Phi, Mỹ la tinh đứng lên đấu tranh tự giải phóng, thoát khỏi ách xâm lược của chủ nghĩa thực dân, đế quốc.

Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, chúng ta tự hào về Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh; tự hào về Chủ tịch Hồ Chí Minh, danh nhân văn hóa thế giới – Anh hùng giải phóng dân tộc, người sáng lập và rèn luyện Đảng ta; tự hào về dân tộc anh hùng, về các lực lượng vũ trang nhân dân và Quân đội nhân dân Việt Nam bách chiến, bách thắng. Phát huy tinh thần “Quyết chiến, Quyết thắng” của Điện Biên Phủ, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta chủ động nắm bắt thời cơ, vượt mọi khó khăn, thử thách, quyết tâm xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam trong tình hình mới.

SƠN CA