QK2 – Diễn tập là hình thức huấn luyện chiến đấu cao nhất, sát thực tế chiến đấu nhất, có ý nghĩa quan trọng, tạo cơ sở cho việc rèn luyện kỹ năng phân tích, đánh giá tình hình, hạ quyết tâm chiến đấu nhanh, chính xác của người chỉ huy các cấp, nâng cao trình độ sử dụng vũ khí trang bị của bộ đội, phát huy cao nhất hiệu quả của vũ khí trang bị trong đội hình chiến đấu độc lập ở cấp chiến thuật, cũng như tác chiến hiệp đồng quân, binh chủng… Nhận thức rõ điều đó, trong năm qua, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy, chỉ huy các đơn vị thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, hoàn thành tốt nhiệm vụ diễn tập, góp phần nâng cao chất lượng huấn luyện, sức mạnh tổng hợp và khả năng sẵn sàng chiến đấu của LLVT Quân khu.

Thiếu tướng Nguyễn Đăng Khải, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Quân khu và đoàn công tác kiểm tra sa bàn tác chiến phòng thủ trong diễn tập của tỉnh Lai Châu.

Xác định rõ nhiệm vụ chính trị trung tâm, thường xuyên, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu đã chủ trương tập trung mọi nguồn lực để nâng cao chất lượng thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, diễn tập ở các cấp. Vì thế, trong điều kiện còn có nhiều khó khăn (đối tượng huấn luyện đa dạng; kinh phí, vật chất còn hạn hẹp, một số đơn vị thao trường huấn luyện chưa được đầu tư xây dựng cơ bản…), nhưng công tác huấn luyện, diễn tập của Quân khu vẫn đạt nhiều kết quả đáng khích lệ. Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu đã có nhiều chủ trương, biện pháp nâng cao chất lượng huấn luyện; trong đó nhiệm vụ diễn tập được xác định là nội dung quan trọng và đổi mới theo hướng thiết thực, sát với đối tượng tác chiến, phù hợp với vũ khí, trang bị hiện có và kinh nghiệm, truyền thống của từng đơn vị.

Ngay từ đầu năm, sau khi có Chỉ lệnh công tác quân sự, quốc phòng của Tổng Tham mưu trưởng, Quân khu đã tổ chức triển khai quán triệt đầy đủ, nghiêm túc cho các đối tượng. Căn cứ vào tình hình thực tế, Tư lệnh Quân khu ra Mệnh lệnh huấn luyện chiến đấu. Trên cơ sở đó, tổ chức đảng các cấp ra nghị quyết chuyên đề lãnh đạo nhiệm vụ này. Nghị quyết của các cấp ủy tập trung đánh giá kết quả huấn luyện, diễn tập năm trước, xác định rõ nội dung, chỉ tiêu, yêu cầu và các chủ trương, biện pháp lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, diễn tập trong năm. Công tác quán triệt, giáo dục cho bộ đội được tiến hành thường xuyên, liên tục trong suốt quá trình huấn luyện, diễn tập, nhằm xây dựng cho bộ đội có ý chí quyết tâm cao, khắc phục mọi khó khăn hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện, diễn tập.

Trên cơ sở phương hướng, phương châm huấn luyện của Bộ đã xác định, Quân khu chỉ đạo các đơn vị thực hiện tốt yêu cầu huấn luyện toàn diện cho các đối tượng, tổ chức huấn luyện theo đúng phương châm, quan điểm, nguyên tắc; tập trung huấn luyện đồng bộ và chuyên sâu, thực hiện tốt 6 mối kết hợp trong huấn luyện, coi trọng huấn luyện theo yêu cầu tác chiến hiệp đồng binh chủng; huấn luyện sát với thực tế chiến đấu, đối tượng, nhiệm vụ và địa bàn tác chiến; kết hợp giữa huấn luyện, diễn tập với rèn luyện kỷ luật, sẵn sàng chiến đấu.

Mặt khác, các cơ quan, đơn vị thường xuyên coi trọng công tác nghiên cứu nắm chắc âm mưu, thủ đoạn của đối tượng tác chiến; đưa điều kiện tác chiến bằng vũ khí công nghệ cao vào huấn luyện, diễn tập; bám sát thao trường, “lấy thao trường làm chiến trường” để nâng cao chất lượng huấn luyện, diễn tập. Cùng với đó, luôn kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện với diễn tập, thực hiện huấn luyện chiến thuật cấp nào, tổ chức diễn tập chiến thuật cấp đó. Qua diễn tập các cấp, Quân khu đã rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm, đồng thời xác định rõ một số chỉ số kỹ thuật, chiến thuật để bổ sung kịp thời vào huấn luyện cho bộ đội.

Trong năm 2022, Quân khu đã chỉ đạo các đơn vị làm tốt công tác chuẩn bị và tổ chức huấn luyện, luyện tập, diễn tập ở các cấp đảm bảo chặt chẽ, đúng theo chương trình, kế hoạch, trong đó chỉ đạo Bộ CHQS tỉnh Lào Cai huấn luyện điểm lực lượng DQTV làm điểm cho Quân khu. Tập trung chỉ đạo tỉnh Lai Châu, Lào Cai diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh; chỉ đạo huyện Bình Xuyên (tỉnh Vĩnh Phúc) diễn tập KVPT huyện làm điểm cho Quân khu; Sư đoàn 316 diễn tập CH-CQ 1 bên 2 cấp có 1 trung đoàn thực binh, 1 tiểu đoàn bắn đạn thật; Sư đoàn 355 diễn tập CH-CQ 1 bên 2 cấp gắn với động viên 1 tiểu đoàn DBĐV, tổ chức huấn luyện và bắn đạn thật; Trung đoàn 82 diễn tập CH-CQ 1 bên 1 cấp có 1 tiểu đoàn thực binh và bắn đạn thật; Bộ CHQS 5 tỉnh biên giới chỉ đạo trung đoàn khung thường trực của tỉnh tổ chức diễn tập CH-CQ 1 bên 1 cấp có 1 phần thực binh, 1dBB (-2c) bắn đạn thật; Bộ CHQS 9 tỉnh chỉ đạo diễn tập khu vực phòng thủ huyện, diễn tập chiến đấu phòng thủ cấp xã… Kết quả các cuộc diễn tập đạt Khá và Giỏi. Thông qua các cuộc diễn tập ở các cấp, trình độ tổ chức, chỉ huy, năng lực quản lý, điều hành huấn luyện, diễn tập của cán bộ các cấp được nâng lên; chất lượng huấn luyện và diễn tập phân đội của các đơn vị trong Quân khu ngày càng vững chắc.

Trước khi bước vào diễn tập, Quân khu chỉ đạo các đơn vị làm tốt công tác chuẩn bị về mọi mặt (con người, cơ sở vật chất và vũ khí, trang bị kỹ thuật). Là đơn vị “phên dậu” trên địa bàn chiến lược Tây bắc của Tổ quốc, hằng năm các đơn vị trên địa bàn Quân khu phải thực hiện nhiều cuộc diễn tập ở các cấp, từ bắn chiến đấu cấp tiểu đội, diễn tập chiến thuật có bắn đạn thật cấp trung đội, đại đội, tiểu đoàn, diễn tập CH-CQ các cấp. Các cơ quan, đơn vị thường xuyên tổ chức quán triệt và giao nhiệm vụ chặt chẽ; nghiên cứu thực địa, xác định thao trường diễn tập có bắn đạn thật sát với địa hình và thực tế chiến đấu; soạn thảo và thông qua các văn kiện diễn tập theo quy định. Các kế hoạch bắn đạn thật, sơ đồ tình huống, kế hoạch bảo đảm an toàn, kế hoạch tượng trưng, tạo giả được chuẩn bị chu đáo, chặt chẽ và tổ chức thông qua tại thực địa. Quân khu tổ chức kiểm tra toàn diện công tác chuẩn bị của các cơ quan, đơn vị, qua đó chỉ ra những hạn chế để từng đơn vị tiếp tục hoàn chỉnh.

Để điều hành diễn tập theo đúng kế hoạch, các đơn vị bộ binh đã chủ động hiệp đồng với các lực lượng tham gia, nhất là các binh chủng; chỉ đạo các đơn vị huấn luyện bổ sung những nội dung mới, nội dung còn yếu và tổ chức rèn luyện bộ đội (hành quân xa, mang vác nặng trong các loại địa hình, thời tiết khác nhau…); coi trọng tổ chức bồi dưỡng cho đạo diễn, quân xanh và lực lượng phục vụ nắm chắc phương án, phương pháp phát tình huống, tạo giả để bộ đội diễn tập sát với tình huống chiến đấu, bảo đảm an toàn tuyệt đối về mọi mặt.

Đặc biệt, để bảo đảm các cuộc diễn tập đạt chất lượng cao, đúng mục đích, yêu cầu đề ra, Quân khu chỉ đạo đổi mới tổ chức, phương pháp trinh sát thực địa (trong đó không tổ chức trinh sát tại điểm trinh sát chung, tiến hành trinh sát theo nhiệm vụ trên các hướng). Thực hiện kiên quyết, chặt chẽ ngay từ bước chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu; tích cực vận dụng phương pháp “đạo theo diễn”; tăng cường sử dụng phương tiện tượng trưng, tạo giả…, nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, quyết đoán của người chỉ huy trong xử trí các tình huống, bảo đảm vừa vận dụng lý luận, vừa có tính thực tiễn cao. Mạnh dạn chỉ đạo đổi mới tổ chức và phương pháp diễn tập trước hết đối với đơn vị bộ binh (Sư đoàn 316), giai đoạn hành quân chiến đấu bằng cả 2 hình thức (hành quân bộ và hành quân bằng xe ô tô); quá trình vượt sông bảo đảm đủ độ sâu, chiều rộng, lưu tốc dòng chảy; nội dung trinh sát thực địa được thực hiện trên địa hình hoàn toàn mới, Ban Chỉ đạo diễn tập đã sử dụng thiết bị nhìn đêm để chỉ đạo, điều hành và theo dõi đánh giá khả năng thực hành trinh sát thực địa của đơn vị; áp dụng công nghệ thông tin để truyền tải hình ảnh theo dõi và chỉ đạo các đơn vị diễn tập; chỉ đạo lực lượng Tiểu đoàn Phòng hóa 39 tạo giả tình huống hóa học trong phần thực hành chiến đấu để đơn vị mở bãi tiêu tẩy, thực hành tiêu tẩy cho người, VKTB và tổ chức khoanh vùng tiêu tẩy khu vực bị nhiễm độc; tạo giả tình huống địch sử dụng chất độc hóa học bịt lấp cửa mở trong phần bắn đạn thật, buộc đơn vị phải hạ quyết tâm, điều chỉnh lực lượng, hỏa lực tổ chức mở cửa mở mới.

Đồng thời, công tác kiểm tra, rút kinh nghiệm diễn tập luôn được cấp ủy, chỉ huy các cấp quan tâm và thực hiện. Thực hiện kiểm tra theo phân cấp, cả định kỳ và đột xuất theo từng nhiệm vụ, từng giai đoạn diễn tập; trong đó, coi trọng kiểm tra những nhiệm vụ trọng tâm, phức tạp, như: Chuẩn bị cơ sở vật chất, hậu cần, kỹ thuật, cơ động, tổ chức vượt sông, bắn đạn thật… Thông qua kiểm tra, cấp trên chỉ rõ những hạn chế, thiếu sót, để đơn vị được kiểm tra rút kinh nghiệm và có biện pháp khắc phục kịp thời. Công tác rút kinh nghiệm diễn tập được tiến hành từ cấp trung đội trở lên, giúp cho lãnh đạo, chỉ huy các cấp đánh giá đúng mức độ hoàn thành nhiệm vụ, thấy rõ những ưu điểm, khuyết điểm, làm cơ sở để xác định phương hướng, nhiệm vụ, biện pháp chỉ đạo cho lần sau. Qua đó, tạo được sự đồng thuận cao trong lãnh đạo, chỉ huy, giữa cấp trên và cấp dưới, giữa cán bộ và chiến sĩ; đồng thời, biểu dương những tập thể, cá nhân có thành tích, tạo động lực để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị.

Từ kết quả chỉ đạo nâng cao chất lượng huấn luyện và diễn tập hằng năm của LLVT Quân khu, nội dung diễn tập ở các cấp phù hợp với đối tượng, địa bàn tác chiến trong tương lai, phù hợp với chiến lược quốc phòng Việt Nam, phù hợp với tổ chức, biên chế của Quân đội.

Trong năm tới, thực hiện theo định hướng của Bộ tập trung chỉ đạo luyện tập, diễn tập có nội dung đối kháng; để thực hiện tốt việc nâng cao chất lượng diễn tập, Quân khu tập trung chỉ đạo các cơ quan, đơn vị làm tốt công tác chuẩn bị ngay từ đầu năm, trong đó chỉ đạo tổ chức tập huấn cán bộ chuyên sâu vào nội dung diễn tập đối kháng ở cả đơn vị bộ binh, binh chủng và tổ chức trinh sát thực địa. Chú trọng tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với công tác diễn tập, coi đây là giải pháp quan trọng hàng đầu, quyết định chất lượng, kết quả diễn tập. Cùng với đó triển khai làm tốt công tác chuẩn bị mọi mặt cho diễn tập và đẩy mạnh đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp diễn tập theo hướng sát nhiệm vụ, sát địa bàn. Đồng thời làm tốt công tác bảo đảm huấn luyện, diễn tập. Tập trung chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trong luyện tập chỉ huy, cơ quan trên bản đồ phải có nội dung đối kháng; đồng thời trong diễn tập vòng tổng hợp các đơn vị bộ binh, binh chủng tổ chức diễn tập có hình thức đối kháng giữa các lực lượng (bộ binh với bộ binh, trinh sát với đặc công, thông tin với tác chiến điện tử, tăng thiết giáp, pháo binh, tác chiến không gian mạng) nhằm nâng cao khả năng trình độ tổ chức, chỉ huy, năng lực quản lý, điều hành huấn luyện, diễn tập của cán bộ các cấp và để phân đội diễn tập sát với tình huống chiến đấu trên cơ sở đó nâng cao khả năng mọi mặt cho cán bộ, chiến sĩ ở các cấp.

Thiếu tướng NGUYỄN ĐĂNG KHẢI, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Quân khu