QK2 – Theo Cục Xuất bản (Bộ Thông tin và Truyền thông), bình quân mỗi người Việt Nam đọc 2,8 cuốn sách và 7,07 tờ báo một năm, thấp hơn nhiều so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Trong một báo cáo khác của Vụ Thư viện (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), tỷ lệ người hoàn toàn không đọc sách chiếm tới 26%, tỷ lệ người thỉnh thoảng mới cầm sách để đọc 44%, đọc thường xuyên chiếm tỷ lệ 30%. Bạn đọc của thư viện chiếm khoảng 8% đến 10% dân số. Những số liệu thống kê trên cho thấy, thói quen đọc của người Việt Nam chưa được hình thành một cách vững chắc. Chúng ta vẫn chưa có thói quen và kỹ năng đọc sách phù hợp mà chủ yếu đọc theo ngẫu hứng.

Hoạt động Ngày sách Việt Nam năm 2022 tại Sư đoàn 316.

THÁO GỠ KHÓ KHĂN KHI ĐỌC SÁCH

Đọc sách nhằm phát triển đạo đức, trí tuệ, nghị lực, từ đó hiểu mình, sống có ý nghĩa hơn. Khi đọc sách sẽ xuất hiện một số biểu hiện như thấy buồn ngủ, mất tập trung… Nguyên nhân dẫn đến thiếu tập trung, không thấy hứng thú, đó có thể là các nguyên nhân: Sách, tư thế ngồi đọc hay không gian, cảnh quan chưa phù hợp.

Một trong những kinh nghiệm khắc phục tình trạng trên đó là, mỗi người cần thực hiện các giải pháp như: Vừa đọc, vừa chép; có thể đọc thành tiếng; vừa đọc, vừa nghe sách nói; lựa chọn sách phù hợp; rửa mặt, rửa chân trước khi đọc; có thể đi, đứng đọc… Khi không tập trung đọc sách phải hiểu rõ những nguyên nhân gây nên sự mất tập trung là do ngoại cảnh tác động hay quyển sách đang đọc chưa đủ sức hấp dẫn.

Trước khi đọc sách cần làm tốt công tác chuẩn bị như chọn nơi thoáng, yên tĩnh, có ánh sáng tốt; ngồi thỏa mái; luôn có bên cạnh tủ sách cá nhân và những câu nói truyền động lực, giúp thúc đẩy việc đọc sách.

CHỌN SÁCH VÀ ĐỌC SÁCH NHƯ THẾ NÀO?

Đầu tiên, phải chọn sách những quyển sách có giá trị, sách tinh hoa, sách được nhiều người đọc và đánh giá là chất lượng cao. Đặc biệt, chúng ta không đọc sách ngôn tình, sách mê tín dị đoan, mất thời gian. Thứ hai, sách đó phải phù hợp với cấp độ của người đọc, không đọc sách theo phong trào, cần sưu tầm sách nào mà bản thân đang có nhu cầu trong cuộc sống, hay sách phục vụ cho công việc.

Về đọc sách: Thứ nhất là đọc nhanh nhằm tìm kiếm thông tin, đọc theo số lượng. Cách đọc này sẽ giúp tiếp thu kiến thức và có cái nhìn đa chiều, tuy nhiên sẽ không sâu. Muốn đi sâu nghiên cứu thì phải dành thời gian dài để đọc sâu, ứng dụng vào trong cuộc sống. Có thể đọc từng đoạn, từng chương để lấy một vài ý nào đó. Khi đọc cần có quyển sổ và cây bút để ghi lại những ý chính. Đọc được khoảng một đoạn vài chục trang (hay một chương) cần dừng lại phân tích sâu. Đi sâu để trả lời các câu hỏi về tư duy nhân, quả. Phân tích rồi đưa ra các ứng dụng vào đời sống, công việc của mình.

Về đúc kết sách: Phần này khá quan trọng, người đọc sẽ phải đúc kết, nghĩa là quy về bản chất cốt lõi để cho kiến thức đơn giản trở lại. Đúc kết có nhiều phương pháp, nhưng đỉnh cao là đúc kết theo sơ đồ Slide Power Point, phối đủ màu sắc, hình ảnh, mũi tên, có phần chính phụ, các liên kết nội dung lõi. Sau khi đúc kết sách xong, kiểm tra lại nội dung rồi lưu trữ, đem chia sẻ, lan tỏa cho người khác cùng học, cùng áp dụng.

 “TÔI TỰ HỌC” CỦA NGUYỄN DUY CẦN

Nhân ngày sách và văn hóa đọc Việt Nam năm 2022, chúng tôi giới thiệu cuốn sách “Tôi tự học” của Nguyễn Duy Cần. Sách là tác phẩm đề cao khái niệm và mục đích của việc học, đọc sách đối với con người, đồng thời nêu ra một số phương pháp học đúng đắn và hiệu quả. Tác giả dành cả cuộc đời mình để trao đi giá trị của sự học, đó là sự hiểu biết và phát triển tri thức của con người. Trong xã hội ngày nay, nhiều người mải làm ăn kinh tế, quên đi ý nghĩa thực sự của việc học, làm cho việc tự học của họ trở thành xa lạ. Bởi vì việc tự học không phải là để làm quan, lấy bằng cấp, mà học để “hiểu được chính mình”, để dám “làm người tử tế”, rồi mang đi giúp đỡ mọi người xung quanh chúng ta.

Cuốn sách “Tôi tự học” được xuất bản năm 1969, nhưng giá trị của cuốn sách vẫn còn nguyên giá trị. Các ý tưởng và chủ đề của cuốn sách vẫn còn phù hợp trong cuộc sống sôi động ngày nay. Cuốn sách này rất cần thiết cho tất cả độc giả, từ học sinh, sinh viên, công chức, bởi kiến thức trong sách không giới hạn. Đặc biệt, cuốn sách là một tài liệu tinh hoa cổ xưa, có giá trị gối đầu giường cho những ai yêu thích việc tự học. Sách “Tôi tự học” sẽ giúp bạn đọc tìm ra phương pháp riêng, có ích cho việc tự học của mình. Sách có tái bản và bán tại hiệu sách trên cả nước.

  Bài, ảnh: XUÂN PHÚ