Cái tâm của người đi tìm đồng đội

QK2 – Chiến tranh đã lùi xa. Đến nay, vẫn còn nhiều hài cốt liệt sĩ chưa tìm kiếm và quy tập. Đây là vấn đề lớn của công tác chính sách sau chiến tranh, luôn được toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta hết sức quan tâm. Đó cũng là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, song cũng cần kiên trì, tâm đức, trách nhiệm cao và tấm lòng biết ơn vô hạn các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì Tổ quốc.
Thời gian trôi đi, nỗi khát khao cháy bỏng chờ mong được biết thông tin về nơi hy sinh, sự thôi thúc của thân nhân về tìm kiếm phần mộ các liệt sĩ lớn dần. Ngày càng có nhiều gia đình, nhiều thế hệ trong một gia đình dồn nhiều tâm huyết, công sức, tiền của đi tìm kiếm phần mộ liệt sĩ. Tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trở thành vấn đề chính trị – xã hội hiện nay, là nguyện vọng chính đáng của thân nhân các anh hùng liệt sĩ, và cũng xuất phát từ cái tâm của những người đi tìm đồng đội. Việc tìm kiếm, cất bốc, quy tập hài cốt liệt sĩ là việc làm mang tính nhân văn cao cả, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc ta nhằm tri ân những người con ưu tú của quê hương đã ngã xuống vì nền độc lâp của Tổ quốc, vì tình hữu nghị quốc tế cao cả.
Trao đổi với ông Lê Văn Quý, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng ban chỉ đạo tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ tỉnh Điện Biên, chúng tôi được biết: từ năm 2013 đến nay, tỉnh Điện Biên đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị thuộc LLVT Quân khu tìm kiếm, quy tụ được 96 hài cốt liệt sĩ, tỉnh luôn chủ động khai thác, kết nối và xử lý tốt các nguồn thông tin của các tổ chức, cá nhân phục vụ cho công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; quy định cụ thể trách nhiệm của các cấp, các ngành, chính quyền địa phương, kết hợp kiện toàn lực lượng chuyên trách với phát huy sức mạnh tổng hợp trong thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.

Nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện Việt Nam nhận được nhiều sự giúp đỡ của nhân dân các tỉnh Bắc Lào.

Cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía bắc đã lùi xa, nhưng trên các điểm cao khu vực biên giới thuộc tỉnh Hà Giang vẫn còn nhiều chiến sĩ hy sinh nằm lại với núi rừng. Trong chiến đấu, các đơn vị thường trú quân hoặc lợi dụng hang động để tác chiến, nhiều hang động bị pháo bắn sập nên không lấy được thi hài các chiến sĩ. Kết thúc chiến tranh, sơ đồ mộ bố trí của các đơn vị không đầy đủ, nhiều khu vực vẫn chưa được rà phá hết bom mìn, vật liệu nổ nên việc tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sĩ gặp nhiều trở ngại… Tại Hội nghị sơ kết thực hiện Đề án Tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ giai đoạn 2013-2015 của Quân khu, Đại tá Nguyễn Sơn Hà, Chính ủy Bộ CHQS tỉnh Hà Giang cho biết: Trong 3 năm qua, tỉnh Hà Giang đã quy tập được 26 hài cốt liệt sĩ. Tuy nhiên, do diện tích đất đai bị ô nhiễm bom mìn, vật liệu nổ trên địa bàn tỉnh còn trên 60.000ha; phương tiện, cơ sở vật chất bảo đảm chưa đồng bộ đã ảnh hưởng không nhỏ đến xác minh, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ. Khắc phục những khó khăn đó, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang tỉnh luôn đẩy mạnh tuyên truyền, động viên mọi tầng lớp nhân dân tích cực cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, hỗ trợ và phối hợp tham gia tìm kiếm; đồng thời thường xuyên phối hợp với Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, Hội Cựu chiến binh tỉnh rà soát, xây dựng, củng cố hệ thống thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ thống nhất từ tỉnh đến cơ sở.
Có nhiệm vụ xác minh, tìm kiếm, cất bốc và hồi hương hài cốt liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam hy sinh trên địa bàn 6 tỉnh Bắc Lào, Đội Quy tập mộ liệt sĩ của Quân khu phải đối mặt với nhiều khó khăn. Những nơi các anh đến, đường xá đi lại hết sức khó khăn, vùi mình trong lau lách. Thời tiết trên đất bạn Lào rất khắc nghiệt như thử thách tấm lòng của người lính. Thế nhưng không một ai kêu ca phàn nàn bởi họ đã xác định cho mình một bản lĩnh chính trị vững vàng, một trách nhiệm và vinh dự lớn lao. Vượt lên tất cả những thiếu thốn đời thường, cán bộ, chiến sĩ Đội quy tập luôn tràn ngập tình yêu thương, đoàn kết, gắn bó thủy chung với đồng đội. Họ cùng sẻ chia, cùng vượt lên hoàn cảnh và cốt yếu là vượt lên chính mình để hoàn thành nhiệm vụ. Những tên đất, tên làng, ngọn núi, con sông trên đất bạn từ lâu đã trở thành những địa chỉ quen thuộc… Và những giây phút thiêng liêng, hạnh phúc nhất đối với cán bộ, chiến sĩ là lúc tìm thấy xương cốt liệt sĩ, mọi mệt nhọc dường như tan biến, ai cũng mừng rớt nước mắt, bởi lại có thêm đồng đội chuẩn bị được trở về quê hương đất mẹ yên nghỉ.
Đại tá Nguyễn Văn Huy, Đội trưởng Đội Quy tập mộ liệt sĩ Quân khu chia sẻ: Trong điều kiện tài liệu, thông tin về nơi an nghỉ các liệt sĩ chưa nhiều, bản đồ thời chiến sai lệch với bản đồ hiện nay do người dân địa phương phát nương làm rẫy, thời tiết nắng mưa thay đổi hiện trạng, công việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ càng ngày càng khó. Mặt khác, địa hình rừng núi nhiều nơi rất hiểm trở, phong tục, tập quán, ngôn ngữ khác nhau. Mặc dù các anh em trong Đội được học tiếng Lào nhưng cũng không thể hiểu hết được ngôn ngữ của các vùng dân tộc. Tuy nhiên, với tấm lòng biết ơn, ý chí quyết tâm, anh em trong Đội động viên, giúp đỡ nhau khắc phục và vượt qua mọi khó khăn, chủ động tận dụng, tranh thủ thời gian tự học để sử dụng tốt tiếng Lào. Điều này tạo thuận lợi rất lớn trong quá trình đi tìm hài cốt liệt sĩ, đặc biệt là tuyên truyền vận động trong nhân dân và lực lượng vũ trang bạn cùng tham gia chỉ dẫn những nơi có mộ liệt sĩ quân tình nguyện Việt Nam.
ĐỨC ĐÀO – VŨ THƯ