QK2 – Quân khu 2 bao gồm 9 tỉnh phía Bắc, Tây Bắc của Tổ quốc, trong đó có 5 tỉnh biên giới, với 1.375,5 km đường biên giới giáp Trung Quốc, Lào, có 2 cửa khẩu quốc tế, 9 cửa khẩu phụ, 32 đường thương mại tiểu ngạch. Đây là địa bàn có vị trí đặc biệt quan trọng cả về chính trị, kinh tế, xã hội và quốc phòng, an ninh. Ý thức sâu sắc chức năng, nhiệm vụ được giao, trong những năm qua, Lực lượng vũ trang (LLVT) Quân khu 2 luôn đi đầu, làm nòng cốt, cùng cấp ủy, chính quyền và nhân dân vượt qua khó khăn, thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng (QS-QP), góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.

Với đặc điểm địa hình đa dạng phức tạp, thường xuyên xảy ra thiên tai, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất; nhưng là nơi có 34 dân tộc anh em cùng sinh sống. Cơ sở hạ tầng tuy đã có nhiều cải thiện song vẫn thuộc diện chậm phát triển; đời sống vật chất, tinh thần, trình độ dân trí của đồng bào còn nhiều khó khăn. Lợi dụng đặc điểm này, các thế lực thù địch đã và đang đẩy mạnh thực hiện chiến lược “Diễn biến hòa bình”; lợi dụng triệt để vấn đề về dân tộc, tôn giáo thông qua các hoạt động tà đạo, di cư tự do, thành lập cái gọi là “Nhà nước Mông tự trị” nhằm lôi kéo, kích động làm an ninh chính trị tiềm ẩn nhiều nhân tố gây mất ổn định. Những yếu tố đó vừa là khó khăn, thách thức, vừa đặt ra yêu cầu cao đối với LLVT Quân khu trong thực hiện nhiệm vụ QS-QP.

Thiếu tướng Phạm Hồng Chương kiểm tra sa bàn tác chiến phòng thủ của TP. Tuyên Quang. Ảnh: ĐĂNG NINH

Quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối QS-QP của Đảng, các nghị quyết, chỉ thị của cấp trên, nhất là Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về “Chiến lược Bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, Nghị định 152 của Chính phủ (nay là Nghị định 21/2019 về Khu vực phòng thủ – KVPT), LLVT Quân khu đã tập trung làm tốt công tác tham mưu, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc. Quân khu luôn chủ động nghiên cứu, nắm, dự báo đúng tình hình, kịp thời tham mưu với Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng những vấn đề chiến lược về quốc phòng, an ninh, tình hình biên giới; đồng thời, chủ trì, phối hợp với các lực lượng, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các địa phương trên địa bàn lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện tốt công tác quốc phòng địa phương, trọng tâm là xây dựng nền QPTD, thế trận QPTD gắn với thế trận ANND, xây dựng KVPT tỉnh ngày càng vững chắc.

Dân quân cơ động xã Sơn Đương, huyện Văn Chấn (Yên Bái) giúp đỡ nhân dân di chuyển tài sản ra khỏi vùng ngập lụt.

Từ kết quả tham mưu của LLVT Quân khu, các địa phương đã xây dựng, triển khai thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch, đề án về QP-AN. Hiệu lực lãnh đạo của cấp ủy và công tác quản lý nhà nước về quốc phòng của chính quyền các cấp được nâng lên. Việc kết hợp phát triển KT-XH gắn với tăng cường củng cố QP-AN, đối ngoại ngày càng chặt chẽ; tiềm lực, thế trận KVPT, nhất là “thế trận lòng dân” được củng cố, tăng cường. Mặc dù còn nhiều khó khăn, nhưng Quân khu và các địa phương đã huy động đầu tư hàng trăm tỷ đồng để xây dựng các công trình chiến đấu, công trình phòng thủ trọng điểm, bước đầu hình thành thế trận liên hoàn giữa các cấp, đặc biệt là trên địa bàn trọng yếu, tuyến biên giới, sẵn sàng bảo đảm cho các tình huống quốc phòng.

Các cơ quan, đơn vị trong LLVT Quân khu tổ chức quán triệt, chỉ đạo, tham mưu tổ chức thực hiện có hiệu quả các văn bản pháp luật, nghị quyết, chỉ thị, nghị định của Đảng, Chính phủ về phát triển KT-XH các xã biên giới, kết hợp với tăng cường và củng cố QP-AN, đối ngoại…  Phối hợp thẩm định, tham mưu xây dựng các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, đề án phát triển KT-XH của các địa phương.

LLVT Quân khu, trực tiếp là cơ quan quân sự các địa phương đã thực hiện tốt vai trò cơ quan thường trực của các Ban chỉ đạo (xây dựng KVPT, phòng không nhân dân), các Hội đồng (Nghĩa vụ quân sự, giáo dục quốc phòng và an ninh) ở các cấp hoạt động có hiệu quả. Nổi bật là, Quân khu đã chủ động phối hợp, tham mưu, chỉ đạo tổ chức thực hiện tốt Luật Giáo dục Quốc phòng và An ninh, đưa công tác giáo dục, bồi dưỡng kiến thức Quốc phòng và An ninh ở các địa phương đi vào chiều sâu. Tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, trách nhiệm của toàn dân, nhất là cán bộ chủ trì trong hệ thống chính trị, học sinh, sinh viên, đồng bào dân tộc; chức sắc, chức việc tôn giáo, nhân dân ở khu vực biên giới đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Các địa phương đã kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế gắn với đảm bảo quốc phòng, an ninh; các khu kinh tế như: Mường Chà (Điện Biên), Sông Mã (Sơn La), Vị Xuyên – Xín Mần (Hà Giang), Bát Xát (Lào Cai), Phong Thổ (Lai Châu) đã phát huy hiệu quả cả về kinh tế cũng như đảm bảo quốc phòng trong các khu vực trọng điểm; phối hợp với công an các địa phương thực hiện có hiệu quả Nghị định 77 của Chính phủ, nâng cao khả năng phòng ngừa, ngăn chặn, kịp thời xử lý các tình huống, không để bị động bất ngờ.

Phát huy vai trò “đội quân công tác”, LLVT Quân khu đã nỗ lực vượt qua khó khăn, tích cực bám địa bàn, bám cơ sở, nhất là các địa bàn trọng điểm, phức tạp về tôn giáo, dân tộc, vùng sâu, vùng xa, biên giới để tuyên truyền, vận động quần chúng; tham gia xây dựng hệ thống chính trị; phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai; giúp dân xóa đói giảm nghèo gắn với củng cố QP-AN. Bằng nhiều biện pháp đồng bộ, các đơn vị trong Quân khu đã thực hiện tốt việc tham gia xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở; tuyên truyền vạch trần âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, vận động quần chúng không nghe kẻ xấu xúi giục di dịch cư tự do, không tham gia hoạt động tôn giáo trái pháp luật… góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước. Đồng thời, thực hiện có hiệu quả các phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, “Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới”, giúp dân xóa đói giảm nghèo; đưa văn hóa, y tế về thôn, bản. LLVT đã thể hiện rõ vai trò xung kích, nòng cốt, là chỗ dựa tin cậy của chính quyền và nhân dân trong phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ cứu nạn.  Đặc biệt, hai năm 2017, 2018, mưa lũ lớn xảy ra trên địa bàn Tây Bắc, LLVT Quân khu đã huy động hơn 16.000 lượt cán bộ, chiến sĩ, cùng hơn 200 phương tiện các loại tham gia cứu hộ, cứu nạn và hỗ trợ hàng tỷ đồng giúp nhân dân khắc phục hậu quả, ổn định cuộc sống. Những hoạt động thiết thực đó góp phần làm ngời sáng thêm bản chất, truyền thống và hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ”, được cấp ủy, chính quyền và nhân dân đánh giá cao, góp phần quan trọng vào xây dựng “thế trận lòng dân”, khối đại đoàn kết dân tộc, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân trên địa bàn ngày càng vững chắc.

Cùng với đó, LLVT Quân khu bám sát quan điểm, đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước, thực hiện tốt công tác đối ngoại quốc phòng, thiết thực củng cố, tăng cường mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị, hợp tác với các địa phương, đơn vị quân đội của nước bạn Lào, Trung Quốc, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định, phát triển, tạo hành lang bảo vệ vững chắc địa bàn, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Trước yêu cầu mới của nhiệm vụ QS-QP, BVTQ, LLVT Quân khu 2 cần tập trung xây dựng LLVT vững mạnh, thực sự là lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu tin cậy của cấp ủy, chính quyền, nhân dân các dân tộc trên địa bàn. Tiếp tục thực hiện đột phá về công tác tổ chức lực lượng, huấn luyện, xây dựng chính quy và chấp hành kỷ luật, nhằm xây dựng LLVT Quân khu “tinh, gọn, mạnh, cân đối, cơ động”. Trong đó, đẩy mạnh xây dựng lực lượng thường trực theo hướng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”; xây dựng lực lượng dự bị động viên “hùng hậu”, lực lượng dân quân tự vệ “vững mạnh, rộng khắp”, phù hợp với đặc điểm địa bàn. Các đơn vị tiếp tục coi trọng làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, bảo vệ chính trị nội bộ, kiên quyết không để xảy ra “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong LLVT Quân khu; làm tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ, chuẩn bị và tổ chức thành công Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội XIII của Đảng.

Thiếu tướng PHẠM HỒNG CHƯƠNG, Tư lệnh Quân khu