Cách đây 40 năm, trước đòi hỏi của điều kiện lịch sử và nhiệm vụ mới của cách mạng, ngày 4-5-1979, tại Làng Nhớn, thị xã Cam Đường, tỉnh Hoàng Liên Sơn (nay là tỉnh Lào Cai), Sư đoàn 355 được thành lập trên cơ sở sáp nhập 4 trung đoàn bộ binh, Trung đoàn Pháo binh 468 và một số đơn vị binh chủng với quân số hơn 6.000 cán bộ, chiến sĩ. Từ những ngày đầu thành lập, Sư đoàn nằm trong đội hình chiến đấu của Quân đoàn 29 trong điều kiện còn muôn vàn khó khăn. 

Trước nhiệm vụ chính trị quan trọng, Sư đoàn xác định đây là vinh dự, đồng thời cũng là thử thách lớn đối với cán bộ, chiến sĩ đơn vị. Song dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Đảng uỷ, Bộ Tư lệnh Quân đoàn 29, Đảng uỷ, chỉ huy Sư đoàn đã lãnh đạo, chỉ đạo đơn vị từng bước khắc phục khó khăn, quyết tâm chiến đấu cao, sẵn sàng hy sinh bảo vệ vững chắc biên giới của Tổ quốc với tư tưởng chỉ đạo “Thắng trận đầu, tuyến đầu và ngày đầu chiến tranh”, “Một tấc đất không đi, một ly không rời, phía sau chi viện kịp thời cho phía trước đánh thắng”. Sư đoàn đã tổ chức đánh thắng hàng trăm trận lớn nhỏ, trong nhiều điều kiện khác nhau góp phần quan trọng cùng LLVT, nhân dân các dân tộc tỉnh Hoàng Liên Sơn và các đơn vị bạn bảo vệ vững chắc chủ quyền, phên giậu thiêng liêng của Tổ quốc. 
Từ tháng 1 đến tháng 6/1989, Quân đoàn 29 rút gọn và giải thể, Sư đoàn đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu, tiếp tục làm nhiệm vụ SSCĐ bảo vệ biên giới. Nhiệm vụ chính trị của Sư đoàn lúc này là chỉ đạo Trung đoàn 752 huấn luyện quân thường trực, các đơn vị khác huấn luyện lực lượng DBĐV. Qua nhiều lần dồn dịch lực lượng, đến cuối năm 1992, Sư đoàn chuyển thành khung thường trực với nhiệm vụ chính trị là nắm, quản lý, huấn luyện lực lượng DBĐV của Quân khu.
Phát huy những kinh nghiệm và thành tích trong những năm làm nhiệm vụ chiến đấu và SSCĐ bảo vệ biên giới, là ngọn lửa thắp sáng ý chí, quyết tâm cho cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn bước vào thực hiện nhiệm vụ mới với niềm tin và thắng lợi mới với tinh thần “Chưa biết thì hỏi, chưa giỏi thì học”. Sau khi về vị trí đóng quân mới, các đơn vị đã nhanh chóng ổn định đội hình, bắt tay thực hiện nhiệm vụ vừa củng cố, bồi dưỡng xây dựng khung vừa phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương 3 tỉnh Yên Bái, Tuyên Quang, Phú Thọ tiến hành quản lý, huấn luyện DBĐV, biên chế sắp xếp vào các đơn vị và thực hành huấn luyện hàng năm theo kế hoạch. Trong huấn luyện thực hiện tốt phương châm “Thiết thực, từng bước, vững chắc”, do đó chất lượng quân nhân dự bị không ngừng được nâng lên cả về nhận thức chính trị, trình độ kỹ, chiến thuật. Bên cạnh đó, từ năm 1997 đến nay, Sư đoàn tiếp nhận, huấn luyện hơn 5 ngàn chiến sĩ mới, bảo đảm 100% chỉ tiêu, đúng luật định, an toàn mọi mặt. 
Với những thành tích vẻ vang trong suốt 40 năm qua, Sư đoàn có 2 đồng chí vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng Danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; 10 tập thể được tặng Huân chương Chiến công hạng Nhất; 4 tập thể được tặng Huân chương Chiến công hạng Nhì; 12 tập thể được tặng Huân chương Chiến công hạng Ba trong chiến đấu. Sư đoàn được tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng lực lượng Dự bị động viên (giai đoạn 1996 – 2016). Liên tục 6 năm được Bộ Tư lệnh Quân khu 2 tặng Cờ thi đua xuất sắc (từ 2000 – 2005); Bộ Quốc phòng tặng cờ thi đua xuất sắc (các năm 2007 – 2008 – 2013 – 2014 – 2016 – 2017 – 2018) và nhiều phần thưởng cao quý khác. Đặc biệt nhân dịp kỷ niệm 40 năm Ngày truyền thống, Sư đoàn vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen. 
Nhìn lại quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn 355 luôn tự hào và không ngừng xây đắp lên truyền thống “Chủ động, đoàn kết, kiên trung, chiến thắng”. Đây là tài sản tinh thần vô giá, nguồn cổ vũ, động viên các thế hệ cán bộ, chiến sĩ hôm nay và mai sau vươn lên, khắc phục mọi khó khăn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hiện nay, yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới ngày càng cao, nhiệm vụ của Sư đoàn có bước phát triển… Kế thừa và phát huy truyền thống vẻ vang, để xây dựng Đảng bộ vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, Sư đoàn VMTD tiêu biểu, mẫu mực, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, đòi hỏi cấp ủy, chỉ huy các cấp và mỗi cán bộ, chiến sĩ trong Sư đoàn cần phát huy cao độ tinh thần đoàn kết thống nhất, quyết tâm thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ.
Cùng với tăng cường giáo dục nâng cao bản lĩnh chính trị, rèn luyện ý chí chiến đấu cho cán bộ, chiến sĩ, đồng thời triệt để phát huy nội lực, tập trung xây dựng Sư đoàn vững mạnh toàn diện mẫu mực, tiêu biểu, trong đó lấy xây dựng vững mạnh về chính trị làm cơ sở, hoàn thành tốt và vững chắc nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, quản lý, huấn luyện DBĐV làm trọng tâm và nâng cao đời sống vật chất tinh thần, giữ nghiêm kỷ luật, đơn vị an toàn là khâu đột phá.
Tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức cơ sở Đảng. Xây dựng đội ngũ cán bộ đảng viên đủ phẩm chất năng lực, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, xây dựng tổ chức quần chúng và Hội đồng quân nhân vững mạnh xuất sắc. Mặt khác, thực hiện tốt công tác bảo đảm mọi mặt công tác hậu cần, tài chính, kỹ thuật cho nhiệm vụ SSCĐ và các nhiệm vụ thường xuyên cũng như đột xuất của đơn vị. Đẩy mạnh thực hiện phong trào thi đua “Ngành Hậu cần Quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy” và Cuộc vận động "Quản lý, khai thác vũ khí, trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và an toàn giao thông". Tăng cường giữ mối liên hệ với cấp ủy Đảng chính quyền và nhân dân địa phương, làm tốt công tác dân vận, xây dựng địa bàn an toàn, đơn vị an toàn.
Đại tá NGUYỄN THẾ HẢI
   Chính ủy Sư đoàn