Du kích Yên Nhân đánh giặc giữ làng
QK2 – Năm 1953, trên chiến trường Vĩnh Phúc, địch tiếp tục điều thêm quân, đưa lực lượng lên tới 15 tiểu đoàn. Trước tình hình đó, Tỉnh ủy Vĩnh Phúc đã họp ra Nghị quyết “Kiên quyết bố trí lực lượng chiến đấu chống địch càn quét, bảo vệ khu du kích, bảo vệ tính mạng tài sản của nhân dân; tăng cường đánh phá giao thông, nhằm cản bước tiến của địch…”. Trận chống càn của quân và dân thôn Yên Nhân, xã Tiền Phong, huyện Yên Lãng, tỉnh Vĩnh Phúc là một trong những trận tiêu biểu về quyết tâm chiến đấu cao, diệt nhiều sinh lực địch, góp phần làm thất bại âm mưu càn quét của địch.
Thôn Yên Nhân thuộc địa hình trung du, được xây dựng thành làng, xã chiến đấu vững chắc. Trong thôn có nhiều ao hồ, có tường đất cao xây xung quanh và có các lũy tre dày bao bọc. Nối liền giữa các xóm đều có chiến hào, tạo nên sự liên kết với nhau. Ở mỗi xóm đều có hầm bí mật. Đội du kích Yên Nhân có 47 người, thường xuyên được luyện tập theo các phương án đánh địch, bảo vệ xóm làng. Mọi cán bộ, đội viên của Đội đều có quyết tâm cao, gắn bó với nhân dân trong sản xuất và chiến đấu.
5 giờ sáng 17-10-1953, địch dùng pháo 105mm bắn vào thôn Yên Nhân, sử dụng nhiều xe tăng và xe cơ giới yểm trợ, chia làm nhiều mũi để càn quét đánh phá khu vực thôn xã. Bộ đội của ta phối hợp với du kích Yên Nhân hiệp đồng chiến đấu chặt chẽ và hiểu ý, đánh trả địch quyết liệt.
Qua nhiều lần tiến công không thành, địch tổ chức mũi vu hồi bằng xe tăng và bộ binh đánh vào phía đông thôn Yên Nhân. Chờ cho xe tăng địch vào bãi vật cản ta mới giật mìn. Địch phải dừng lại lùi ra xa để củng cố lực lượng.
Đến 13 giờ cùng ngày, khi pháo binh địch dừng bắn, từ nhiều hướng, địch tiến công vào thôn Yên Nhân (đây là lần tiến công thứ 5 của địch), du kích và bộ đội địa phương lợi dụng vật cản, chông mìn, tích cực bắn gần, ném lựu đạn làm chết và bị thương nhiều tên địch.
Sau nhiều lần tiến công bất thành, đi đến đâu đều bị ta chống trả quyết liệt. Vào lúc 20 giờ, địch rút khỏi thôn Yên Nhân để củng cố lực lượng. Lợi dụng trời tối, ta bất ngờ tập kích diệt thêm nhiều tên địch. Ngay trong đêm đó các thôn, xóm thường xuyên nổ súng quấy rối địch làm cho chúng mất ăn, mất ngủ. Khoảng 5 giờ sáng 18-10-1953, do bị thương vong nhiều, địch rút toàn bộ lực lượng càn quét về căn cứ.
Sau hơn một ngày đêm đánh địch càn quét bảo vệ làng, tuy rất chênh lệch về lực lượng so với địch nhưng du kích Yên Nhân và bộ đội địa phương đã chiến đấu dũng cảm, diệt nhiều sinh lực địch, bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân. Với thế chủ động có chuẩn bị trước và tinh thần chiến đấu ngoan cường, có cách đánh phù hợp, ta đã làm thất bại ý định càn quét của địch, củng cố được thế trận làng xã chiến đấu, góp phần phát triển thế trận chiến tranh nhân dân ở địa phương trong những năm 1953-1954.
BÙI THỦY (Theo Lịch sử Quân khu 2)
Quân khu 1
