QK2 – Tấm gương hy sinh dũng cảm khi cứu đồng đội trong lúc đang thực hiện nhiệm vụ kiểm tra công trình quốc phòng của Đại úy Cao Xuân Tú, Phó Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 25, Lữ đoàn Công binh 543 những ngày qua đã gây xúc động cho cán bộ, chiến sỹ trong toàn quân, để lại ấn tượng tốt đẹp trong lòng nhân dân về tình nghĩa đồng chí, đồng đội và hình ảnh cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”.

Đồng đội chào tiễn biệt Đại úy Cao Xuân Tú

Hy sinh để dành sự sống cho đồng đội

Do ảnh hưởng của hoàn lưu cơn bão số 2, những ngày giữa tháng 8, các trận mưa lớn kéo dài liên tục trút xuống khu vực Tây Bắc. Mưa xối xả suốt cả ngày lẫn đêm. Nhìn bầu trời lúc nào cũng xám xịt, mưa mỗi lúc một to, trong lòng Đại úy Cao Xuân Tú, Phó Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 25 (Lữ đoàn 543) bồn chồn không yên. Anh nghĩ đến các công trình quân sự đơn vị đang thi công, lo lắng tài sản của nhà nước, mồ hôi nước mắt của nhân dân có thể sẽ bị phá hủy do nước lũ… Không thể chần chừ thêm, Đại úy Cao Xuân Tú quyết định cùng Trung úy Lưu Chí Cường, Trợ lý tham mưu Tiểu đoàn và hai chiến sỹ đi kiểm tra một lượt các công trình nhằm phát hiện sự cố để kịp thời có biện pháp xử lý, khắc phục. Khoảng 16 giờ 30 ngày 15-8, khi đến vị trí lối lên xiên cửa C của công trình, Đại úy Cao Xuân Tú phát hiện một khối đất đá rất lớn sắp đổ ập xuống vị trí tổ đang kiểm tra, ngay lập tức anh hô to: “Sập hầm, các đồng chí thoát ra khẩn trương!”, đồng thời anh nhanh tay đẩy mạnh các đồng đội của mình ra khỏi vị trí nguy hiểm. Đúng lúc này, số đất đá khổng lồ ấy đã trút xuống khiến Đại úy Cao Xuân Tú anh dũng hy sinh…

Cho đến giờ, Trung úy Lưu Chí Cường vẫn không thể tin người đồng đội, người cấp trên gần gũi của mình đã ra đi mãi mãi, giọng anh nghẹn lại vì xúc động: “Anh Tú chủ động phát hiện ra khối đất đá sắp xô xuống. Trong hoàn cảnh sinh tử ấy, anh vẫn đủ thời gian để thoát khỏi vòng nguy hiểm, nhưng anh đã chấp nhận hy sinh cho đồng đội được sống. Hành động cao thượng của anh Tú khiến chúng tôi cảm phục vô cùng”. Một trong hai chiến sỹ trong tổ kiểm tra công trình hôm ấy là Binh nhất Lò Văn Bun, quê ở xã Nà Tăm, huyện Tam Đường (Lai Châu) nói trong nước mắt: “Thủ trưởng Tú đã sinh ra chúng tôi lần thứ hai. Hành động dũng cảm của anh giúp chúng tôi có thêm một bài học sâu sắc về tình đồng chí, đồng đội, về đức hy sinh cho người khác trong những tình huống nguy nan nhất”.

Theo Thượng tá Trần Văn Bắc, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn Công binh 543, hai ngày sau khi Đại úy Cao Xuân Tú anh dũng hy sinh, cơn bão số 3 cũng bắt đầu tràn xuống khắp các tỉnh Tây Bắc, trời liên tục mưa to, gió mạnh, khối lượng đất đá sạt lở xuống vị trí anh bị vùi lấp ngày càng nhiều, khiến cho công tác cứu hộ gặp rất nhiều khó khăn, nguy hiểm. Nhưng với tình cảm, trách nhiệm, đồng thời noi gương hành động dũng cảm hy sinh khi cứu đồng đội của anh, đặc biệt là thực hiện sự chỉ đạo quyết liệt của Thường vụ Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu, các lực lượng cứu hộ của Quân khu gồm Lữ đoàn 543, Lữ đoàn 82, Bộ CHQS tỉnh Điện Biên và đoàn công tác của Bộ Tư lệnh Công binh đã huy động tối đa lực lượng, phương tiện, khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, sử dụng các biện pháp nghiệp vụ tối ưu nhất, thay phiên nhau làm việc liên tục suốt ngày đêm để tiếp cận vị trí  Đại úy Cao Xuân Tú đã hy sinh, quyết tâm đưa anh ra ngoài trong thời gian sớm nhất. Đến 12 giờ 50 ngày 19-8, sau rất nhiều nỗ lực, cố gắng, đội cứu hộ đã đưa được thi thể Đại úy Cao Xuân Tú ra khỏi vị trí sạt lở. Ngay sau đó, lữ đoàn đã tổ chức lễ khâm liệm trang trọng và nhanh chóng đưa linh cữu anh về an táng tại quê nhà.

Đồng đội cùng thắp nén tâm nhang vĩnh biệt Đại úy Cao Xuân Tú.

Đất mẹ miền Trung đón anh trở về

Sau quãng đường gần 800 cây số từ nơi tuyến đầu của đất nước, đúng 5 giờ sáng 20-8, chiếc xe quân sự chở linh cữu Đại úy Cao Xuân Tú đã về đến xóm 2A, xã Diễn Cát, huyện Diễn Châu (Nghệ An). Mặc dù trời chưa sáng hẳn, nhưng dọc các ngả đường dẫn vào gia đình anh lúc này, rất đông bà con nhân dân cùng anh em, họ hàng, bà con lối xóm đang đón đợi, tất cả như vỡ oà trong cảm xúc, ai cũng bày tỏ sự tiếc thương vô hạn, xen lẫn niềm tự hào về người con ưu tú của quê hương đã anh dũng ngã xuống vì Tổ quốc. Suốt mấy ngày nay, những người dân nơi đây đều có chung một tâm trạng, một tình cảm, một tấm lòng, từng giờ, từng phút ngóng đợi anh trở về với đất mẹ miền Trung.

Các đồng chí trong Đảng ủy, Chỉ huy Lữ đoàn 543 và đông đảo nhân dân địa phương tiễn đưa Đại úy Cao Xuân Tú về nơi an nghỉ cuối cùng.

Đại úy Cao Xuân Tú trở về lòng đất mẹ xã Diễn Cát, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An.

Cháu Cao Phương Thảo, con gái Đại úy Cao Xuân Tú ngơ ngác trong đám tang của cha.

Biết người con trai hiếu thảo của mình đã được anh em đồng đội đưa về đến nhà, bà Tạ Thị Son, 63 tuổi, mẹ Đại úy Cao Xuân Tú cố gắng gượng dậy, lao khỏi vòng tay của người thân… rồi lại ngã quỵ. Từ hôm biết tin con trai hy sinh, bà đã khóc cạn khô dòng lệ, nằm bệt trên giường, không thiết gì ăn uống, giọng đã khản đặc không còn rõ tiếng: “Con ơi! Sao con của mẹ lại trở về như thế này? Vợ của con vừa sinh cháu trai cho mẹ rồi đấy, con vào viện thăm hai mẹ con nó đi, đừng bỏ mẹ con nó mà tội nghiệp lắm Tú ơi, con ơi…” . Tiếng than khóc của người mẹ mất con khiến tất cả những người có mặt không sao cầm được nước mắt. Cháu Cao Phương Thảo, vừa tròn 5 tuổi, con gái đầu lòng của vợ chồng Đại úy Cao Xuân Tú và chị Nguyễn Thị Thủy, giáo viên dạy ngữ văn Trường THPT Diễn Châu 3 vẫn hồn nhiên nô đùa bên cạnh người thân, thỉnh thoảng ngơ ngác nhìn mọi người khóc than người quá cố… Vốn là người đàn ông cứng rắn, nhưng khi thấy linh cữu con trai về đến đầu ngõ, ông Cao Xuân Hùng, cán bộ quân đội nghỉ hưu, bố Đại úy Cao Xuân Tú cũng như người mất hồn, ông đau xót kể trong nước mắt: “Mới cách đây ít hôm, em nó còn gọi điện về, bảo mấy hôm nữa vợ đẻ sẽ đăng ký nghỉ phép ở nhà chăm sóc vợ con, nhưng có ai ngờ nó còn không kịp nhìn thấy mặt con mình…”.

 Thiếu tá, bác sỹ Nguyễn Văn Họa, Bệnh xá trưởng Lữ đoàn 543 chia sẻ, ngay trong ngày tìm thấy và đưa được thi thể Đại úy Cao Xuân Tú ra khỏi vùng sạt lở, vợ anh cũng đã sinh hạ con trai, nặng 2,9 kg, thời điểm gần như trùng khớp nhau. Do thể trạng chị Thủy vốn rất yếu, lại bị mang thai thấp dạ con, trong khi đang phải chịu một cú sốc quá lớn, nên bác sỹ Nguyễn Văn Họa đã động viên gia đình đưa chị vào viện mổ đẻ để bảo đảm an toàn tính mạng cho cả hai mẹ con. Hiện hai mẹ con chị vẫn đang nằm trong bệnh viện, vì vậy, chị và cháu không có cơ hội được nhìn thấy người chồng, người cha thân yêu của mình lần cuối cùng. Thầy Vương Đình Đông, giáo viên cùng trường với Thủy cũng cho hay, nghe tin chồng cô hy sinh, Ban Giám hiệu, cán bộ, giáo viên nhà trường đã kịp thời đến động viên, thăm hỏi, thay phiên nhau chăm sóc chị trong suốt thời gian chờ sinh tại bệnh viện, giúp cô sớm ổn định tinh thần để tiếp tục công tác.

Được biết, trước đó, Đảng ủy, Chỉ huy Lữ đoàn 543 cũng đã cử một đoàn công tác kịp thời vào động viên, chia sẻ mất mát với gia đình Đại úy Cao Xuân Tú. Trong đó có một tổ quân y do Thiếu tá Bác sỹ Nguyễn Văn Họa phụ trách, có nhiệm vụ theo dõi, chăm sóc sức khỏe cho thân nhân đồng chí Tú, đặc biệt là bà Tạ Thị Son. Theo bác sỹ Họa, bà Son mắc bệnh tim khá nặng, trong khi ông Cao Xuân Hùng bị bệnh huyết áp cao, do đó, sự ra đi đột ngột của Đại úy Cao Xuân Tú đã khiến ông bà bị sốc nặng, mẹ đồng chí Tú thường xuyên ngất lịm khiến các y bác sỹ đơn vị phải có mặt 24/24 để chăm sóc đặc biệt cho cả hai ông bà.

Bên cạnh đó, qua tìm hiểu, chúng tôi còn được biết, ngay khi biết tin đồng chí Cao Xuân Tú hy sinh, đặc biệt là hành động dũng cảm của anh khi cứu đồng đội, bà con nhân dân địa phương quê hương của Tú đã hết sức cảm động, tự hào về anh. “Tú là người hiền lành, sống có nghĩa có tình với bà con lối xóm, hiếu thảo với cha mẹ, đặc biệt, cậu ấy học rất giỏi, có chí tiến thủ, trong xóm, ngoài xã ai cũng quý mến”- Ông Trần Bá Trân, Chủ tịch UBND xã Diễn Cát, huyện Diễn Châu khẳng định.

Cũng theo ông Trần Bá Trân, những ngày qua, cấp ủy, chính quyền, các ban ngành đoàn thể, cơ quan quân sự các cấp ở địa phương đã thường xuyên đến động viên, chia sẻ những đau thương, mất mát với gia đình, đồng thời phối hợp chặt chẽ với Lữ đoàn 543 tổ chức lễ tang trang trọng, chu đáo cho Đại úy Cao Xuân Tú. Đảng ủy, Bộ Tư lệnh, cá nhân Thiếu tướng Trịnh Văn Quyết, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân khu 2 và các cơ quan Quân khu đã gửi vòng hoa viếng Đại úy Cao Xuân Tú.

Trong lời điếu tại lễ truy điệu, Thượng tá Trần Văn Bắc, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 543, Trưởng Ban lễ tang Đại úy Cao Xuân Tú đã khẳng định: “Đại úy Cao Xuân Tú là một cán bộ mẫu mực, giàu kinh nghiệm, đạt nhiều thành tích cao trong công tác. Đồng chí cũng là người khiêm tốn, ham học hỏi, gần gũi với bộ đội, được anh em, đồng chí tin yêu, cảm phục, xóm làng quý mến. Sự ra đi đột ngột của Đại úy Cao Xuân Tú là một tổn thất to lớn đối với đơn vị, để lại khoảng trống không gì có thể bù đắp được cho gia đình, người thân và bạn bè. Hành động dũng cảm và sự hy sinh cao cả vì đồng đội của anh sẽ mãi là tấm gương sáng cho cán bộ, chiến sỹ Lữ đoàn 543 học tập, noi theo, là hình ảnh đẹp đẽ nhất về tình đồng chí, đồng đội trong ký ức của mỗi chúng ta…”.

Sau lễ truy điệu trang trọng, đúng nghi thức quân đội, thi hài Đại úy Cao Xuân Tú được đơn vị, cấp ủy, chính quyền, gia đình, anh em họ tộc và đông đảo nhân dân địa phương đưa về yên nghỉ tại nghĩa trang quê nhà xã Diễn Cát, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An vào hồi 14 giờ 55 cùng ngày.

Đại tá Nguyễn Hồng Sơn, Chính ủy Lữ đoàn Công binh 543 cho biết, trước hành động dũng cảm hy sinh khi cứu đồng đội của Đại úy Cao Xuân Tú, anh đã được Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên truy tặng bằng khen. Đảng ủy, Chỉ huy Lữ đoàn cũng đang khẩn trương tiến hành các thủ tục đề nghị công nhận liệt sĩ, đề nghị cấp trên truy thăng quân hàm trước niên hạn và có các hình thức khen thưởng xứng đáng đối với Đại úy Cao Xuân Tú. Bên cạnh đó, đơn vị sẽ tiếp tục tuyên truyền sâu rộng tấm gương hy sinh dũng cảm trong khi thực hiện nhiệm vụ và cứu đồng đội của Đại úy Cao Xuân Tú tới toàn thể cán bộ, chiến sỹ đơn vị cũng như trong LLVT Quân khu.

Bài, ảnh: NGUYỄN HỒNG SÁNG